ingrid | 2 juli 2024 00:08
Bij de volgende oorzaken kan het zijn dat je wel veel rijervaring hebt opgedaan, maar nu toch rijangst ervaart:
Een oorzaak voor het ontstaan van rijangst is het meemaken van een ongeluk, dat kan als bestuurder, passagier of als getuige zijn. Zeker als je het ongeluk blijft herbeleven is het begrijpelijk dat je niet gemakkelijk weer achter het stuur kruipt.
Zo kwam Marjolein bij mij; ze had een ongeluk gehad in een tunnel. Daardoor durfde ze niet meer door tunnels te
rijden; wat betekende dat ze de provincie niet meer uit kon.
Na een zwangerschap waarin zij last van haar bekkenbodem kreeg, waardoor het intrappen van de pedalen te zwaar werd, reed ze steeds minder, waardoor ze ook begon op te zien tegen parkeren en eigenlijk helemaal liever niet meer reed. Gelukkig kon ik haar in enkele sessies hypnotherapie van haar probleem af helpen.
Ook het meemaken van een bijna-ongeluk, of hevige schrik van andere verkeerssituaties, zoals gedrag van een verkeershufter, kan ervoor zorgen dat jij liever niet meer in de auto stapt.
Zo kwam Denise bij mij; zij had meegemaakt dat de koppeling van de auto het begaf op vakantie in de bergen. Zij zat achter het stuur en haar baby zat achterin! Ze slaagde erin de auto tot stilstand te brengen op een parkeerplaats, en af en toe kwam die angst nog boven. Ook haar kon ik snel van haar angst afhelpen.
Ook kan het meemaken van een andere heftige gebeurtenis zoals bijvoorbeeld een ontslag,
scheiding of ziekte of overlijden van een dierbare ervoor zorgen dat je rijangst ontwikkelt; dit heeft te maken met de kwetsbaarheid die je in dit soort situaties kunt ervaren; dat het leven niet is gelopen zoals je het zou willen, en al helemaal niet “maakbaar” is, en de onzekerheid die dat met zich meebrengt. Veel mensen ontwikkelen rijangst- of een andere angst- na zo’n heftige periode.
Overigens kun je ook bij wat onzekere perioden zoals met een verhuizing, een nieuwe baan of huwelijk, zeg maar “prettige stress”, ook te maken krijgen met rijangst, al komt dit minder vaak voor.
Veel mensen die rijangst krijgen hebben wel veel rijervaring, maar hebben een lange periode van stress achter de rug. Dit kan in de privésfeer zijn, zoals in bovenstaande situaties, maar een periode van stress op het werk uiteenlopend van langdurige drukte, geen “nee” kunnen zeggen, een arbeidsconflict of een reorganisatie of een combinatie hiervan kunnen ook redenen zijn om angstig achter het stuur te zitten.
Vooral als je eigenlijk al te lang, te veel stress hebt ervaren, kan het gebeuren dat je opeens angstsymptomen krijgt (zie symptomen).
Zo ken ik een vertegenwoordiger die al vele tienduizenden kilometers gereden had in haar leven, en door een burn-out een angstaanval achter het stuur kreeg waardoor ze niet verder kon rijden en zelfs moest uitstappen om ergens aan te bellen om om hulp te vragen. Omdat zij al zeer veel rijervaring had, bleek het volgen van extra rijles geen oplossing. Pas toen zij met hypnotherapie aan de slag ging die de onderliggende oorzaken van haar burn-out
oplosten, kon zij weer achter het stuur.
Voor vrouwen geldt dat je na een bevalling zo een enorme drang kunt voelen om je baby (die toch helemaal afhankelijk is van jou) en jezelf te beschermen, dat deelname aan het verkeer, en zeker autorijden, kan voelen alsof je een enorme verantwoordelijkheid voor alle verkeersdeelnemers draagt.
Ook angstige gedachten aan wat er mis kan gaan, wat er allemaal zou kunnen gebeuren en ook overal gevaar in zien, maken het rijden niet echt tot een ontspannen bezigheid!
Die angstige scenario’s spelen zich wel af in je hoofd, maar de angst is niet reëel ; mensen die in Nederland hun rijbewijs hebben gehaald hebben een goede rijopleiding achter de rug. Het Nederlandse rijbewijs is een van de moeilijkste om te halen ter wereld. Bovendien zijn andere verkeersdeelnemers er ook op gericht heel thuis te komen. Mijn rijinstructeur zei dan ook: “deelnemen aan het verkeer betekent elkaars fouten opvangen”.
Daar slagen we met zijn allen verrassend goed in en daarom gebeuren er meer ongelukken thuis dan onderweg(!)
Daarnaast zie ik in de praktijk dat veel cliënten ook al een andere angst hebben, zoals bijvoorbeeld een angst voor het maken van fouten; wat nog eens versterkt kan worden door opmerkingen van jouw inzittenden of door de reactie van medeweggebruikers.
Als jouw partner afkeurende opmerkingen maakt over jouw rijstijl of een gemaakte fout helpt dat jou niet bepaald met ontspannen autorijden. Ook zijn sommige cliënten zo bang voor de reactie van andere automobilisten, bijvoorbeeld omdat die toeteren wanneer jouw motor afslaat als je weg wil rijden bij een stoplicht, helling of een brug, dat je steeds meer last van zenuwen achter het stuur krijgt, waardoor je er eigenlijk ook niet meer aan wil beginnen.
Ook heb ik mensen in de praktijk gezien die last hebben van de angst niet weg te kunnen, bijvoorbeeld op de snelweg – je kunt er immers alleen bij de afrit af- of bij het terecht komen in een file ( en bijvoorbeeld ook bij tolpoortjes in het buitenland!)
Anderen zijn bang om te verdwalen, in een onbekende omgeving te zijn, of zelfs dat ze opeens hulp nodig kunnen hebben in situaties waarin zij angstig zijn, en geen hulp denken te krijgen wanneer ze van huis zijn. Soms hebben mensen een angst om over te moeten geven, of dat anderen dat doen in de auto. Of om opeens naar het toilet te moeten, net als er geen toilet bij de hand is.
En sommige mensen zijn alleen bang in specifieke situaties; zo kende ik een man die niet over bruggen wilde rijden; hij verzon de meest creatieve routes om bruggen te vermijden, totdat hij een baan vlak over de brug in zijn woonplaats kreeg. Hij had geen zin meer om kilometers om te rijden en hij besloot iets aan zijn angst te doen! Maar ook de angst voor het rijden op de snelweg, langs water of andere specifieke situaties komt veel voor- en daar
is best iets aan te doen!